Narodowe Czytanie na 5
Ruda Śląska po raz kolejny włączyła się do akcji „Narodowego Czytania”. W „Galerii Czapla” w Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów” można było posłuchać „Moralności Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej w interpretacji Teatru na 5, który działa przy Miejskim Centrum Kultury im. H. Bisty.
- Myślę, że rudzka interpretacja „Moralności Pani Dulskiej” przypadła do gustu uczestnikom tegorocznego „Narodowego Czytania”. „Teatr na 5” tworzą wspaniali i utalentowani aktorsko seniorzy, dzięki którym przeniesiemy się w niezwykły świat lektury – zaznacza Agnieszka Płaszczyk, kierownik Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów” w Rudzie Śląskiej.
Dodatkowo autorka śląskich fraszek Weronika Książek zaprezentowała kilka z nich, a na zakończenie aktorzy przestawili scenkę "Prokurator i morderca" autorstwa Janusza Osęki w reżyserii Anny Białoń.
Gabriela Zapolska napisała „Moralność Pani Dulskiej” jesienią 1906 roku. Utwór bardzo szybko stał się popularny i jest uważany za jedno z najważniejszych osiągnięć twórczych pisarki. Cechuje go komizm, bogactwo obserwacji obyczajowych, a zwłaszcza silna wymowa społeczna. Prapremiera sztuki odbyła się 15 grudnia 1906 roku w Teatrze Miejskim w Krakowie. Kilka tygodni później wystawiono ją w Warszawie, a następnie we Lwowie, gdzie autorka osobiście czuwała nad przygotowaniami i brała udział w próbach. Wszystkie inscenizacje przyjęto z wielkim aplauzem. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również pokazywane w wielu miastach przedstawienia teatrów objazdowych, m.in. realizacje Teatru Gabrieli Zapolskiej, podróżującego po całej Galicji. „Moralność pani Dulskiej” na stałe weszła do repertuaru polskich teatrów. Odnosiła też sukcesy za granicą. Na podstawie dramatu powstały również filmy, w tym uznawany za pierwszy polski film dźwiękowy obraz z 1930 roku.
Akcja „Narodowe Czytanie” organizowana jest od 2012 roku z inicjatywy Prezydenta RP. Pierwszą wspólnie czytaną lekturą był „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie „Zemsty” Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego i polskie nowele autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego. Z kolei lekturą czytaną w 2020 roku była „Balladyna”.
W Rudzie Śląskiej wydarzenie to było organizowane w różnych przestrzeniach miejskich. W ostatnich latach odbywało się w Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów”. Wcześniej rudzianie spotykali się na placu Jana Pawła II w Nowym Bytomiu oraz Miejskim Centrum Kultury im. H. Bisty, a także na orzegowskim rynku. W ubiegłym roku akcja ze względu na zagrożenie epidemiologiczne zorganizowana została „wirtualnie”.
