W kręgu poezji lagrowej więźniarek obozu KL Ravensbrück
„W obozie można się było przekonać, że duch człowieka nie jest tylko częścią ciała, lecz ma jakąś niezależność, która potrafi być motorem i dyktować swoje nadrzędne prawa.”
Popularyzacja twórczości poetek obozowych oraz zwrócenie uwagi na związek pomiędzy literaturą, a życiem kraju i narodu – to główne cele organizowanego w województwie śląskim konkursu recytatorskiego poświęconego poezji i prozie tworzonej przez więźniarki KL Ravensbrück. Honorowy patronat nad konkursem objął marszałek senatu, Bogdan Borusewicz.
Pomysłodawczynią i organizatorką konkursu jest Maria Lorens, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 24 im. Powstańców Śląskich w Rudzie Śląskiej. – Jestem córką byłej więźniarki KL Ravensbrück, Katarzyny Mateja z domu Kawurek. Dlatego kiedy Senat RP ogłosił kwiecień 2012 roku miesiącem pamięci o ofiarach tego niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego postanowiłam z tej okazji zorganizować konkurs poetycki – podkreśla dyrektor Lorens. Jej mama do obozu w Ravensbrück trafiła z wyrokiem dożywocia za działalność w ruchu oporu. - Kiedy stanęłam w Ravensbrück, zdjęto mi godność, zostałam numerem 10662 – wspomina po latach Katarzyna Mateja. W obozie nie zaprzestała działalności konspiracyjnej, należała do obozowej harcerskiej drużyny „Mury”, której działalność oparta była na wartościach chrześcijańskich. – Odkąd pamiętam rodziny obozowych sióstr w niedoli, stanowiły rodzinę po wyzwoleniu. Przyjaźń zahartowana latami męczeństwa przetrwała – wspomina Maria Lorens.
Zadaniem uczestników konkursu będzie recytacja wiersza z twórczości lagrowych poetek oraz prozy z wydanych wspomnień i biografii byłych więźniarek, m.in. Wandy Półtawskiej, Urszuli Wińskiej i wielu innych. Mottem konkursu są słowa Marii Rutkowskiej - Kurcyusz, nr obozowy 12062 „Człowiek w niewoli staje się jak ptak, któremu połamano skrzydła. Taki ptak najczęściej umiera”.
Konkurs przeznaczony jest dla młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Przeprowadzony będzie w dwóch etapach. Pierwszy regionalny odbędzie się we wszystkich delegaturach Kuratorium Śląskiego do 23 marca, a finał 19 kwietnia w Miejskim Centrum Kultury w Rudzie Śląskiej.
Organizatorów konkursu wspierają dyrektor Delegatury Kuratorium Oświaty w Gliwicach Zdzisława Waniek, władze Rudy Śląskiej, Polski Związek byłych Więźniów Politycznych i Obozów Koncentracyjnych oraz Międzynarodowy Instytut Dialogu im. Jana Karskiego w Rudzie Śląskiej. Patronat tej ostatniej instytucji nie jest przypadkowy. To jedna z więźniarek KL Ravensbrück Zofia Rysiówna, zanim trafiła do obozu, brała udział w akcji odbicia z rąk gestapo Jana Karskiego, emisariusza rządu emigracyjnego.
- Cieszę się że to właśnie w Rudzie Śląskiej odbędzie się finał konkursu. Jest to świetna lekcja historii dla młodych ludzi. Dziękuję pani dyrektor Marii Lorens za pomysł oraz pamięć o kobietach, które wpisały się w karty historii Polski – podkreśla wiceprezydent Rudy Śląskiej, Anna Krzysteczko.
30 kwietnia br. minie kolejna rocznica wyzwolenia przez Armię Czerwoną niemieckiego, nazistowskiego KL Ravensbrück. Podczas II wojny światowej w obozie tym było ponad 132 tysiące kobiet 27 narodowości, z których zginęły około 92 tysiące. Największą grupę etniczną, około 40 tysięczną, stanowiły Polki i to niemal wyłącznie na nich hitlerowcy wykonywali pseudomedyczne eksperymenty. Wyzwolenie KL Ravensbrück 30 kwietnia 1945 roku nie zakończyło cierpień więźniarek. „Oddajemy hołd ofiarom zamęczonym w niemieckim, nazistowskim KL Ravensbrück oraz ocalałym, byłym więźniarkom obozu – Świadkom Historii” – czytamy w specjalnej uchwale Senatu RP w sprawie ustanowienia kwietnia miesiącem pamięci o ofiarach obozu koncentracyjnego Ravensbrück.
