Trzeba czytać!

Już 720 bezpośrednich interwencji w sprawach umów zawieranych przez konsumentów poza lokalem przedsiębiorstwa i za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość (przez Internet, za pośrednictwem telefonu, itp.) odebrał w tym roku miejski rzecznik konsumentów w Rudzie Śląskiej. – Niestety większość osób wciąż nie czyta umów, a przecież powinniśmy wiedzieć, co podpisujemy – podkreśla Wioletta Stec-Grześkowiak, miejski rzecznik konsumentów.
Każdego dnia w biurze rzecznika konsumentów odnotowywanych jest kilka interwencji konsumenckich dotyczących umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość na świadczenie usług telekomunikacyjnych, sprzedaż energii elektrycznej, dostawy sygnału telewizji satelitarnej, czy montażu zestawu do jej odbioru. Należy pamiętać, że gdy zawieramy umowę poza lokalem firmy mamy prawo od niej odstąpić do 10 dni od jej zawarcia, chyba że wyraziliśmy w umowie zgodę na wcześniejsze rozpoczęcie świadczenia usług przez danego operatora, tj. przed upływem ww. 10 dni. Wówczas od takiej umowy konsument odstąpić nie może. W przypadkach gdy przedsiębiorca nie poinformował nas na piśmie o prawie odstąpienia od umowy w trybie 10 dni, termin ten wydłuża się do 3 miesięcy od daty zawarcia umowy. Warunkiem koniecznym dla skutecznego odstąpienia od umowy jest wystosowanie na adres przedsiębiorcy pisemnego oświadczenia przed upływem 10 dni od zawarcia umowy, decyduje tu data nadania pisma do przedsiębiorcy na poczcie. - Jeśli jest już po tym terminie, to konsumentowi, który zawarł umowę pod wpływem błędu, a chce zwolnić się od skutków prawnych w zakresie zawartej umowy pozostaje złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej pod wpływem błędu, w który wprowadził konsumenta nieuczciwy przedstawiciel przedsiębiorcy – tłumaczy Wioletta Stec-Grześkowiak. - W takim przypadku konieczne jest również złożenie stosownego oświadczenia w trybie przepisów kodeksu cywilnego, niemniej ciężar dowodowy odnośnie okoliczności zawarcia umowy spoczywa na konsumencie – podkreśla.
Kolejnymi umowami zawieranymi w charakterze sprzedaży bezpośredniej (np. w domu konsumenta) są te dotyczące sprzedaży usług w zakresie dostępu do telewizji satelitarnej, jak również związane z montażem sprzętu do jej odbioru. - Niestety, klienci bardzo często wyrażają pisemną zgodę na dokonanie instalacji zestawu satelitarnego, przed upływem 10 dni uprawniających konsumenta do odstąpienia od umowy – mówi Wioletta Stec – Grześkowiak. W takim przypadku umowę uznaje się za wykonaną, a co za tym idzie, nie można od niej skutecznie odstąpić, ponieważ należy wtedy zwrócić sprzęt w stanie niezmienionym, co po dokonaniu montażu anteny jest niemożliwe, gdyż sprzęt nosi ślady użytkowania. Jeżeli chcemy rozwiązać umowę, musimy złożyć dwa oświadczenia: jedno w zakresie świadczenia usług telewizji satelitarnej i kierujemy je na adres operatora, natomiast drugie oświadczenie - dotyczące instalacji sprzętu (w przypadku gdy do wykonania umowy nie doszło) składamy do firmy, która miała dokonać montażu anteny, a która była zarazem przedstawicielem handlowym operatora świadczącego usługi telewizyjne.
Inną popularną branżą, w której działają nieuczciwi przedsiębiorcy, jest sprzedaż energii elektrycznej. Przedstawiciele handlowi zapewniają konsumentów, że działają z ramienia dotychczasowego przedsiębiorcy, z którym konsument ma zawartą umowę kompleksową na dostawę i sprzedaż energii elektrycznej. - Z analizy umów, z którymi zgłosili się dotychczas konsumenci wynika, że w trakcie zawarcia umowy o zakup energii dochodzi również do zawarcia drugiej umowy, tym razem ubezpieczenia – mówi Wioletta Stec-Grześkowiak. Konsumenci podpisują umowę zakupu energii i jednocześnie przystępują do umowy ubezpieczenia grupowego, często jednak nie otrzymują informacji jakiego okresu dotyczy składka ubezpieczenia i w jakich terminach się ją uiszcza. – Niestety, konsumenci podpisują oświadczenia, że otrzymali i zapoznali się z warunkami ubezpieczenia, ale przedstawiciele handlowi nie wręczają takowych konsumentom – przestrzega rzecznik praw konsumentów. – Podstawowym błędem konsumentów przy zawieraniu tego typu umów jest bezwzględne zawierzanie przedstawicielom firm i podpisywanie umów bez zapoznania się z ich treścią. Odstąpienie od umów po terminie 10 dni od ich zawarcia skutkuje przykrymi konsekwencjami, a mianowicie obciążaniem klientów karą umowną, które oscylują w granicach 300-1200 zł. – przestrzega.
- Sugeruję nie zawierać umów w domu, a jeżeli już zdecydowani jesteśmy do ich podpisania proszę dokładnie zapoznać się z ich treścią, ewentualne wątpliwe zapisy w umowie można zawsze skonsultować z pracownikami biura rzecznika telefonicznie, bądź osobiście – radzi Wioletta Stec-Grześkowiak. Ważny jest czas, w którym konsument podejmie starania w celu wyjaśnienia wątpliwości w związku z zawartą umową. W przypadku skonsultowania sprawy przed upływem 10 dni od daty zawarcia umowy, istnieją duże szanse, że w wyniku skutecznego odstąpienia od umowy z nierzetelnym przedsiębiorca, konsument nie będzie ponosił żadnych konsekwencji w związku z nieprzemyślanym zawarciem umowy. - Wszystkie osoby, szczególnie samotne, starsze uwrażliwiam, żeby nikogo obcego do domu nie wpuszczały. Najlepiej w ogóle nie podejmować dyskusji z jakimkolwiek przedstawicielem handlowym, który puka do naszych drzwi – apeluje miejski rzecznik konsumenta.
Pamiętajmy, że przed niekorzystnymi skutkami zawieranych umów chroni konsumentów ich rozważne czytanie. Pomoc w zakresie umów zawieranych przez konsumentów poza lokalem przedsiębiorstwa bądź na odległość można uzyskać w biurze miejskiego rzecznika konsumentów w urzędzie miasta, budynek B, przy ul. P. Niedurnego 46. W tym roku na łączną ilość odnotowanych interwencji 720 osób, w trakcie bezpośredniej wizyty w biurze rzecznika zostało zredagowanych 119 oświadczeń, które doprowadziły do skutecznego zakończenia sprawy, pozostałe osoby, tj. 601 otrzymały w biurze rzecznika stosowny wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bądź na odległość, co skutkowało efektywnym odstąpieniem od umowy. Sprawy te nie wymagały podjęcia działań (wystąpienia do przedsiębiorcy) przez rzecznika. Natomiast w incydentalnych przypadkach, gdy konsumenci zgłosili się po upływie terminu 10 dni uprawniających ich do odstąpienia od umowy rzecznik skierował pisma negocjacyjne, w tym 25 spraw zostało zakończonych na korzyść konsumenta, 4 sprawy są w toku, w dwóch przypadkach konsumenci nie wykazali zawarcia umowy pod wpływem błędu. W biurze rzecznika każdy otrzyma stosowny wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy i odpowiednią poradę, a pomoc ta jest bezpłatna.