RIO wydała opinię o zeszłorocznym budżecie Rudy Śląskiej

Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach po raz kolejny pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu Rudy Śląskiej. W podjętej uchwale Izba zgłosiła dwa zastrzeżenia do realizowanego w roku ubiegłym budżetu. Pierwsze dotyczy wydatkowania części subwencji oświatowej, drugie ostatecznego kształtu ubiegłorocznego deficytu.

Dochody Rudy Śląskiej w 2015 roku zamknęły się w kwocie 583 mln zł, natomiast wydatki wynosiły 607,3 mln zł. Dochody wykonane zostały w blisko 96,6 proc., natomiast wydatki w prawie 97,3 proc. Jeśli chodzi o wydatki miasta, to jak co roku najwięcej przeznaczono na oświatę – była to kwota 215 mln zł. W dalszej kolejności środki przeznaczono na zadania z zakresu pomocy społecznej – 113,3 mln zł oraz transport i łączność – ponad 58,4 mln zł.

Na inwestycje w ubiegłym roku miasto przeznaczyło 84,2 mln zł, to najwięcej w ostatnich latach. 16,9 mln zł z tej sumy przeznaczono na budowę II odcinka trasy N-S. Kolejną znaczącą ubiegłoroczną inwestycją była modernizacja letniego basenu przy ul. Ratowników, która kosztowała 14,7 mln zł. Blisko 12 mln zł miasto przeznaczyło na inwestycje oświatowe. Tu zdecydowana większość środków, czyli ponad 9 mln zł, wydatkowana była na termomodernizacje placówek oświatowych.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach w przesłanej opinii podkreśliła, że przesłane przez władze Rudy Śląskiej sprawozdanie z wykonania budżetu za ubiegły rok jest kompletne. Izba miała jednak uwagi do wykorzystania w grudniu 2015 r. części subwencji oświatowej przeznaczonej na rok 2016. – Pieniądze te przeznaczyliśmy na opłacenie bieżących zobowiązań, w tym m.in. wynagrodzeń pracowników za grudzień 2015 r. Mogliśmy oczywiście nie zapłacić tych zobowiązań, ale wtedy naruszylibyśmy dyscyplinę finansów publicznych – tłumaczy prezydent Grażyna Dziedzic.

Co ważne, środki, które miasto otrzymało w ramach subwencji oświatowej na styczeń 2016 r., w całości trafiły do pracowników oświaty. – Nikt tych pieniędzy „nie przejadł”. Wykorzystanie środków z subwencji oświatowej jeszcze w grudniu starego roku budżetowego to praktyka powszechnie stosowana przez samorządy. Sytuacja taka miała również miejsce w sprawozdaniach z wykonania budżetu Rudy Śląskiej w latach 2010 i 2013 r. Wówczas RIO wydało opinię bez zastrzeżeń – podkreśla Ewa Guziel, skarbnik miasta. - Musimy pamiętać też, ile każdego roku dopłacamy do oświaty z własnego budżetu, a są to nie małe kwoty – dodaje.


Tylko w 2015 r. miasto na oświatę przeznaczyło 215 mln zł, z czego subwencja oświatowa wyniosła 115,9 mln zł. Jeszcze rok wcześniej było to odpowiednio 204,4 mln zł wydatków oświatowych ogółem, przy subwencji oświatowej w wysokości 111,5 mln zł. Do tego dochodzą inne zadania zlecone przez administrację rządową, do których w ubiegłym roku miasto musiało dopłacić ponad 3 mln zł.

Duży wpływ na finanse miasta miała rozpoczęta w ubiegłym roku budowa drugiego odcinka trasy N-S. - Tak to już jest z projektami unijnymi, że w pierwszej kolejności trzeba je finansować z własnych środków, a potem liczyć na ich zwrot. Szybkie tempo budowy trasy N-S oczywiście nas bardzo cieszy, ale musimy pamiętać, że to, co mieliśmy wydać w dwa lata, wydatkujemy praktycznie w jeden rok. Na to potrzebne są pieniądze - podkreśla Grażyna Dziedzic.

Właśnie z kwestią większych wydatków nad dochodami wiąże się druga z uwag przedstawiona przez RIO. Deficyt, który pierwotnie zaplanowany został w budżecie w wysokości 20,6 mln zł, ostatecznie na koniec 2015 r. wyniósł 24,2 mln zł. - Trzeba wyjaśnić, że większy niż planowaliśmy deficyt nie oznacza, że finanse miasta są w złej kondycji. Jest akurat wręcz odwrotnie. Wskaźnik zadłużenia na koniec 2015 r. wyniósł 31,15 proc., choć w przyjętej uchwale budżetowej na 2015 określony był na poziomie 35 proc. A przypomnę, że na koniec 2010 r. było to jeszcze 43 proc. – tłumaczy Ewa Guziel.

Przy ocenie budżetu miasta należy pamiętać również o tym, że nigdy nie da się zaplanować w 100 procentach wszystkich dochodów. Mało tego, tak naprawdę to, jakie jest ostateczne wykonanie po stronie dochodowej za dany rok, wiadomo dopiero w pierwszych miesiącach roku następnego. – Związane jest to z tym, że niektóre środki wpływają jeszcze na początku stycznia. Do tego dochodzą przeksięgowania wpłat, które zamiast od razu trafić na określone konto pierwotnie zostały wpłacone na inne. Ponadto do końca nie wiemy czy i ile musimy do końca roku zwrócić niewykorzystanych dotacji – tłumaczy Ewa Guziel.

Nie bez znaczenia jest również to, że nie wszystkie zaplanowane w budżecie dochody ostatecznie wpłyną do kasy miasta. – Jako miasto musimy zapłacić wszystkie faktury, ale niestety nie wszyscy płacą w terminie podatki, czy inne opłaty, które trafiają potem do budżetu miasta – ocenia prezydent Dziedzic.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że ogółem należności z tytułu niezapłaconych podatków od osób fizycznych za lata minione i ostatni rok wyniosły na koniec 2015 r. 5,1 mln zł, natomiast w przypadku podatków od osób prawnych kwota ta wyniosła 10 mln zł. Do tego trzeba dodać jeszcze wszystkie zaległości z tytułu niezapłaconych czynszów i opłat za media w budynkach komunalnych, które wraz z odsetkami wyniosły ponad 38 mln zł.

Władze miasta w ramach działającego systemu windykacji ściągają te zaległości. Jest to jednak proces długotrwały. – W ubiegłym roku, w porównaniu do 2014 roku, odnotowaliśmy 10 proc. wzrost wpływów z tytułu zaległości egzekwowanych przez miasto. Ponadto w przypadku większości podatków i opłat stan zobowiązań w porównaniu z 2014 r. w ubiegłym roku się zmniejszył. Dla przykładu zaległości z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zmniejszyły się o ponad połowę - wylicza Ewa Guziel. Problemem są natomiast nowi dłużnicy. - Ponad połowa kwoty wzrostu zaległości w podatku od nieruchomości od osób prawnych dotyczy nowych podatników, dla których obowiązek podatkowy powstał w 2015 r. – wskazuje skarbnik miasta.

Opinia RIO dotycząca wykonania budżetu za 2015 r. jest jednym z dokumentów, który rozpatruje Komisja Rewizyjna Rady Miasta podczas prac nad wnioskiem o udzielenie lub nieudzielenie absolutorium dla prezydenta miasta. Wniosek taki komisja musi przedstawić do 15 czerwca br.