Odkurzyć pamięć o Gürtlerach
Informacje o rodzinie Gürtlerów pilnie poszukiwane! Telewizja Polska i rudzki magistrat przygotowują się do realizacji filmu dokumentalnego na temat tragicznych losów jednej z najbardziej zasłużonych rodzin dzisiejszej Rudy Śląskiej. Przydać się mogą zdjęcia, dokumenty, pamiątki i osobiste wspomnienia. Reportaż powstaje w związku z przypadającą w tym roku 70-tą rocznicą śmierci Stefana Gürtlera, który został rozstrzelany przez komunistów w 1946 roku.
W historii dzisiejszej Rudy Śląskiej nie brak prawdziwych bohaterów, których oddanie ojczyźnie, odwaga w walce o wolność i życie zgodne z wartościami moralnymi znalazło tragiczny finał. Do takich osób z pewnością można zaliczyć członków rodziny Gürtler: Szymona, jego żonę Zofię oraz trzech synów – Joachima, Stefana i Józefa.
Szymon Gürtler był działaczem społecznym i powstańcem śląskim. Również jego żona, Zofia Gürtler, z domu Migura, angażowała się społecznie, organizowała żywność i odzież dla walczących w powstaniach. Za swoją działalność Szymon Gürtler został odznaczony w 1931 roku przez Prezydenta RP Medalem Niepodległości. Podczas II wojny światowej został zamordowany w KL Mauthausen w 1940 roku.
Także synowie Gürtlerów walczyli o wolną Polskę. Joachim, student teologii w Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie, był sądzony i skazany na śmierć wraz z ks. Janem Machą i Leonem Frydrychem w 1942 roku. Z kolei Stefan Gürtler za swoją działalność dla AK został osadzony w hitlerowskim obozie w Blechhammer. Zwolniony pod koniec 1943 roku kontynuował działalność konspiracyjną i walczył w 7 Dywizji Piechoty Okręgu Kielecko-Radomskiego AK. W październiku 1944 roku został ranny w akcji bojowej pod Michałowem. Na początku 1945 r. wrócił do Rudy, podjął naukę i pracę, ale pozostał aktywny politycznie. Już w maju nawiązał kontakt z konspiracją, tym razem antysowiecką i antykomunistyczną, za co w 1946 został uwięziony przez ówczesne polskie władze. Zarzucano mu m.in. udział w nielegalnej organizacji i działalność na rzecz obalenia demokratycznego ustroju państwa polskiego. 28 grudnia 1946 został rozstrzelany.
- Z okazji przypadającej w tym roku 70-tej rocznicy śmierci Stefana Gürtlera, chcemy uczcić tę zasłużoną rodzinę – zapowiada prezydent Grażyna Dziedzic. – Mamy w planie przygotowanie tablicy pamiątkowej, a także chcemy nadać nowemu rondu ich imię. Będziemy również współpracować z TVP Katowice przy realizacji reportażu o tych postaciach – dodaje.
Miasto podjęło już współpracę z katowickim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej, by przeprowadzić kwerendę i zgromadzić jak najwięcej informacji. – Liczymy na to, że w realizacji reportażu pomogą nam sami rudzianie. Być może niektórzy jeszcze pamiętają rodzinę Gürtlerów. Każda informacja na ich temat jest dla nas bezcenna – mówi Krzysztof Piecha, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej i Promocji Miasta.
Przez wieki mieszkańcy terenów dzisiejszej Rudy Śląskiej odegrali czynną rolę w kształtowaniu kultury regionu i zachodzących w nim procesów społecznych – w czasie Powstań Śląskich aktywnie walczyli o przyłączenie Górnego Śląska do Polski, a w czasie II wojny światowej tworzyli silny ruch oporu. Bohaterska obrona katowickiej wieży spadochronowej, obrona Domu Powstańca Śląskiego czy wydarzenia w radiostacji gliwickiej są dobrze znane. Jednak nie jest znany powszechnie fakt, że Okręg Śląski Związku Walki Zbrojnej w 1940 roku był jednym z najsilniejszych ośrodków antyhitlerowskiego oporu.
Osoby, które dysponują wiedzą na temat rodziny Gürtlerów i chcą podzielić się wspomnieniami, archiwalnymi zdjęciami lub innymi pamiątkami, proszone są o kontakt z Wydziałem Komunikacji Społecznej i Promocji Miasta, pokój 325, telefon: 32 244 90 46.
Premiera filmu odbędzie się w programie regionalnym Telewizji Katowice. Kolejne emisje przewidywane są w programie TVP Historia.
