Obowiązki właścicieli psów i innych zwierząt domowych
Do sprawowania należytej kontroli nad naszym pupilem zobowiązuje przede wszystkim Kodeks wykroczeń. Wskazuje on, w art. 77, że: „Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.”
Oczywiście, nie w każdej sytuacji, tylko my odpowiemy za niebezpieczne zachowanie naszego psa. Warto pamiętać również o treści art. 78 KW, zgodnie z którym: „kto przez drażnienie lub płoszenie doprowadza zwierzę do tego, że staje się niebezpieczne podlega karze grzywny do 1000 zł albo karze nagany”.
Kodeks wykroczeń penalizuje również w art. 108 szczucie psem człowieka (grzywna do 1000 zł albo nagana) oraz w art. 166 puszczanie luzem psa w lesie, poza czynnościami związanymi z polowaniem (mandat do 500 zł albo nagana).
Jak wspomniano powyżej właściciel lub posiadacz psa albo innego zwierzęcia zobowiązany jest do sprawowania nad nim odpowiedniego nadzoru. Niezachowanie należytej pieczy może rodzić konsekwencje również natury cywilnej. Należy tutaj wskazać przede wszystkim na obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez posiadane zwierzę, niezależnie od tego, czy było pod nadzorem właściciela, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że właściciel nie ponosi za to winy. Jednakże nawet w sytuacji braku winy właściciela, poszkodowany może od niego żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody.
Rada miasta uchwalając Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Ruda Śląska, wprowadziła w nim obowiązek wyprowadzania psa na smyczy na terenach użytku publicznego przez osoby, które są w stanie sprawować odpowiedni nadzór nad zwierzęciem, za wyjątkiem osób niepełnosprawnych korzystających z psów asystujących. Zwolnienie psa ze smyczy jest dozwolone tylko w miejscach mało uczęszczanych, oddalonych od zabudowań i obiektów użyteczności publicznej i pod warunkiem, że pies ma kaganiec, a posiadacz psa ma możliwość sprawowania bezpośredniej kontroli nad jego zachowaniem. Regulamin nakłada również obowiązek na właścicieli zwierząt domowych sprzątania spowodowanych przez nie zanieczyszczeń z klatek schodowych lub innych pomieszczeń budynków służących do użytku publicznego, a także z chodników, jezdni, placów, parkingów, przejść podziemnych, zieleńców, skwerów i parków. Ponadto osoby utrzymujące zwierzęta domowe są zobowiązane do sprawowania właściwej opieki nad nimi, w tym w szczególności jeżeli zwierzę nie znajduje się w pomieszczeniu zamkniętym bądź na terenie ogrodzonym, niepozostawiania bez dozoru.
Obowiązkiem posiadaczy psów jest dokonywanie szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3 miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia. Uchylanie się od tego podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo karze grzywny (art 56 ust. 1 i art 85 ust. 1a ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt).
Właściciele zwierząt domowych powinni pamiętać, że utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną wymaga zezwolenia organu gminy (wójta, burmistrza lub prezydenta) właściwego ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa. Zezwolenie wydawane jest na wniosek osoby zamierzającej utrzymywać takiego psa. Odpowiedni organ może odmówić wydania zezwolenia lub cofnąć zezwolenie wydane wcześniej, jeśli warunki i sposób utrzymywania psa stanowią zagrożenie dla ludzi lub zwierząt.
Utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną bez wymaganego zezwolenia, podlega karze aresztu lub grzywny. Wraz z ukaraniem za to wykroczenie, może być orzeczony przepadek zwierzęcia.