O przemocy bez stereotypów
Wyniki badań 318 programów antyprzemocowych z całego kraju były podstawą debaty „O przemocy bez stereotypów”, która odbyła się w rudzkim magistracie. Eksperci analizowali założenia i praktyczną realizację takich dokumentów oraz ich mocne i słabe strony. Wszystko po to, by wypracować rekomendacje do przygotowania wzorcowego programu antyprzemocowego.
Organizatorką spotkania była Ewa Chmielewska, partner projektu „Antyprzemocowa Sieć Kobiet”. W debacie wzięli udział członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, w skład którego wchodzą przedstawiciele m.in. Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji, Ośrodka Pomocy Dzieciom i Rodzinie, Ośrodka Interwencji Kryzysowej, Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych. - Cieszę się, że mogłam spotkać się dzisiaj z zespołem tak bardzo zaangażowanym w wykonywanie swojej pracy, osobami tak świadomymi swoich obowiązków, chętnymi do współpracy i otwartymi na zmiany, które mogą się przyczynić do jeszcze bardziej efektywnych działań – mówiła Joanna Piotrowska, prezes Fundacji Feminoteka.
Podczas debaty przedstawiono wyniki badań programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie, które zostały przeprowadzone między lipcem a październikiem 2015 roku w ramach projektu „Antyprzemocowa Sieć Kobiet”. Badaniem objęto 16 programów wojewódzkich, 81 powiatowych i 221 gminnych. Łącznie przebadano 318 programów. Analizowano je zarówno pod kątem systemowego przeciwdziałania przemocy na poziomie lokalnym, jakości pod względem merytorycznym, jak i budżetu przeznaczonego na ich realizację. Sprawdzono także, czy programy odwołują się do międzynarodowych aktów prawnych dotyczących przemocy wobec kobiet, do realizacji których zobowiązała się Polska. – Dyskusje o realizacji takich programów są z pewnością potrzebne – mówiła Ewa Chmielewska. – Mam nadzieję, że wspólna praca w tym zakresie pozwoli na zwiększenie efektywności ich realizacji – powiedziała.
Spotkanie pozwoliło wypracować trzy podstawowe wnioski. Pierwszy to konieczność przeprowadzenia dokładnej diagnozy, która powinna być podstawą programu antyprzemocowego w każdym mieście. – W diagnozę warto inwestować, bo to dzięki niej działania będą skuteczne i efektywne – podkreśliła Joanna Piotrowska. Kolejny postulat dotyczy powołania na poziomie miast osoby, która będzie koordynowała podejmowane działania. Następnym wnioskiem jest to, że wysokie wskaźniki w realizacji zadań związanych z przemocą nie oznaczają, że w mieście dzieje się coś złego. – Wręcz przeciwnie, to oznacza, że rośnie zaufanie do służb i instytucji – zauważyła Joanna Piotrowska. – Myślę, że to jest właśnie cel takiego programu, żeby ludzie nie bali się mówić i zgłaszać problemów z przemocą – podsumowała. Podczas spotkania podkreślano również brak odpowiednich przepisów wykonawczych do ustawy antyprzemocowej oraz brak odpowiednich środków finansowych, które są przekazywane gminom na realizację nakładanych na nie obowiązków.
Spotkanie było okazją do przedstawienia stanu realizacji procedury „Niebieskie Karty”. Są one zakładane, gdy zachodzi podejrzenie o przemoc w rodzinie. Karty zostały wprowadzone w Rudzie Śląskiej w 2011 r. Pozwalają na diagnozę problemu występującego w rodzinie, monitorowanie jej sytuacji, określenie efektów podjętych działań. Od 2011 do 2015 roku przedstawiciele instytucji uprawnionych do spisywania Niebieskiej Karty wdrożyli ok. 800 procedur. Zdecydowanie częściej osobami dotkniętymi przemocą w rodzinie są kobiety. – Liczba procedur przeprowadzonych w ramach Niebieskiej Karty pokazuje, że problem przemocy w rodzinie jest coraz częściej ujawniany przez osoby jej doświadczające, a także świadków tych zdarzeń, co daje jednocześnie możliwość udzielenia tym rodzinom skutecznej pomocy – podkreśliła Monika Kudelko, koordynator Zespołu Przeciwdziałania Przemocy MOPS.
Debata stała się także okazją do zaprezentowania działalności rudzkiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej. - W 2015 roku przyjęliśmy 625 osób, z czego ponad 37% stanowiły osoby uwikłane w przemoc, a ponad 26% były to osoby doznające przemocy w rodzinie – mówiła Małgorzata Zegan, dyrektor placówki. Ośrodek Interwencji Kryzysowej oferuje pomoc psychologiczną i prawną, organizuje grupy wsparcia, a w razie konieczności zapewnia bezpieczne schronienie prześladowanej osobie. Tylko w ubiegłym roku skierowano do takiej placówki 20 kobiet i 21 dzieci. – Kobiety doznające przemocy w rodzinie zachęcam do udziału w grupie wsparcia, która spotyka się w naszym ośrodku raz w tygodniu – mówi Małgorzata Zegan. OIK prowadzi także grupę dla osób stosujących przemoc w rodzinie. Celem uczestnictwa w grupie jest nauczenie umiejętności samokontroli zachowań agresywnych. Takim osobom oferowane są także konsultacje.
Antyprzemocowa Sieć Kobiet (ASK) to projekt realizowany przez Fundację Feminoteka. Podejmuje ona działania w obszarze przeciwdziałania przemocy wobec kobiet. ASK analizuje także programy antyprzemocowe i prowadzi działania edukacyjne poprzez organizowanie akcji, warsztatów i szkoleń. Do takich akcji należy One Bilion Rising / Nazywam się Miliard, która odbywa się także w Rudzie Śląskiej.
Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Mieście Ruda Śląska został uchwalony w ubiegłym roku i będzie obowiązywał do 2020 roku. Zawiera diagnozę przemocy w mieście, opis sposobu monitorowania, a także finansowania. Jest dostępny w zakładce Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na stronie www.mops.rsl.pl.
