Miasto przyjazne niepełnosprawnym

Ponad 40 projektów skierowanych do osób niepełnosprawnych ma zostać zrealizowanych w ciągu najbliższych 5 lat w Rudzie Śląskiej. Rudzcy radni przyjęli uchwałę w tej sprawie. Wśród założeń programu na lata 2016 - 2020 znalazły się m.in.: budowa sali gimnastycznej z zapleczem rehabilitacyjnym, rozbudowa ogrodu sensorycznego, wspieranie działalności Zakładu Aktywności Zawodowej, likwidacja barier architektonicznych, zajęcia rehabilitacyjne czy organizacja imprez kulturalnych i sportowych.

- Zadaniem miasta jest dbałość o dostęp niepełnosprawnych do rehabilitacji społecznej, zawodowej i zwiększania ich zatrudnienia – tłumaczy wiceprezydent Krzysztof Mejer. – Pamiętajmy, że niepełnosprawność często pociąga za sobą wykluczenie społeczne, a naszym obowiązkiem jest to, by bez względu na stan zdrowia wszyscy mieszkańcy czuli się pełnoprawnymi obywatelami miasta. Myślę, że przyjęty program pozwoli na realizację tego założenia – dodaje.

Program zawiera 41 projektów, z których 17 jest nowych. – Kontynuowane będą projekty zarówno twarde, czyli dotyczące infrastruktury, jak i miękkie – mówi Halina Ignor, pełnomocnik prezydenta miasta ds. osób niepełnosprawnych. Nową inicjatywą jest m.in. Lokalny Informator dla Osób Niepełnosprawnych, Klub Absolwenta, organizacja Olimpiady Zdrowia, turnieju piłki nożnej szkół specjalnych Rudy Śląskiej i miast ościennych, czy śląskiego jubileuszu 25-lecia edukacji integracyjnej. Program zakłada również budowę sali gimnastycznej z zapleczem rehabilitacyjnym przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 7 Specjalnych w Rudzie, rozbudowę ogrodu sensorycznego przy Szkole Życia, likwidację barier architektonicznych w Zespole Szkół Specjalnych nr 3 oraz wspieranie działalności Rudzkiego Zakładu Aktywności Zawodowej.

- Praca zawodowa ma szczególną rolę w rehabilitacji osób niepełnosprawnych – uważa Halina Ignor. - Podjęcie pracy zawodowej nie tylko polepsza ich sytuację finansową, ale przede wszystkim podnosi poczucie własnej wartości. Tym samym praca często staje się terapią i sprzyja polepszeniu stanu zdrowia - dodaje. Przypomnijmy, że Rudzki Zakład Aktywności Zawodowej z powodzeniem działa w Rudzie Śląskiej już od 2004 roku. Obecnie zatrudnia prawie 90 osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym i umiarkowanym.

Niepełnosprawność jest zjawiskiem o komponentach zarówno medycznych, jak i społecznych. Powodowana chorobami czy urazami ma wymierne konsekwencje natury funkcjonalnej i społecznej. Bariery, których doświadczają osoby niepełnosprawne to m.in.: indywidualne uprzedzenia, utrudniony dostęp do budynków użyteczności publicznej, niedostosowany system transportu, segregacyjna edukacja, trudności na rynku pracy wyłączające z niego osoby niepełnosprawne. - Wszystkie te czynniki powodują pogłębianie niepełnosprawności. Dlatego do zadań całego społeczeństwa należy eliminowanie barier w taki sposób, by każdej osobie umożliwić korzystanie z dóbr publicznych. Temu ma służyć przyjęty przez radnych program – tłumaczy Ignor.

Ruda Śląska ma dobrze rozwiniętą sieć placówek i ośrodków wsparcia osób niepełnosprawnych. W mieście działają też organizacje pozarządowe, które wspomagają niepełnosprawnych. W ramach otwartych konkursów ofert otrzymują one z budżetu miasta dotacje na działalność. Wciąż niewystarczające jest natomiast dofinansowanie do zadań na rzecz osób niepełnosprawnych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych /PFRON/. Zadania te realizowane są w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej. - Co roku liczba złożonych wniosków o dofinansowanie przez indywidualne osoby niepełnosprawne – na przykład turnusu rehabilitacyjnego, likwidacji barier czy zakupu sprzętu rehabilitacyjnego - znacznie przekracza możliwości finansowe PFRON, a co za tym idzie nie może być na bieżąco realizowana przez MOPS – podkreśla Krystian Morys, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rudzie Śląskiej.

Liczba osób niepełnosprawnych w Rudzie Śląskiej co roku wzrasta. W 2015 roku Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności wydał 3105 orzeczeń u osób powyżej 16. roku życia oraz 569 orzeczeń u dzieci poniżej 16. roku życia. Najliczniejszą grupę spośród dorosłych niepełnosprawnych stanowią osoby ze schorzeniami narządu ruchu (1020 orzeczeń), następną przyczyną niepełnosprawności są choroby układów oddechowego i krążenia (558 orzeczeń). U dzieci przed 16. rokiem życia najwięcej orzeczeń wydano z powodu chorób układów oddechowego i krążenia (197 orzeczeń) oraz z powodu całościowych zaburzeń rozwojowych (89 orzeczeń).

Pierwszy Miejski Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem „Miasto przyjazne niepełnosprawnym” został przyjęty w roku 2000. Zakładał on przede wszystkim rozpoznanie potrzeb osób niepełnosprawnych, zarówno tych fizycznych, jak i społecznych i psychicznych, a realizacją miała zajmować się administracja rządowa, samorządowa i organizacje pozarządowe, szczególnie te zrzeszające osoby niepełnosprawne. Konkretne działania obejmowały 44 projekty, ale ostatecznie zrealizowano ich 70. Kolejny Program, obejmujący lata 2009 – 2013, został przyjęty na początku roku 2009. Ostatni program działań na rzecz osób niepełnosprawnych i ich integracji ze społeczeństwem w Rudzie Śląskiej na lata 2014 – 2015 przyjęty został dwa lata temu.

Według wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku liczba osób niepełnosprawnych w Polsce wynosiła na koniec marca 2011 r. prawie 4,7 mln i stanowiła 12,2% ludności kraju (14,3% w 2002 r.). Udział mężczyzn wśród osób niepełnosprawnych wynosił 46,1%, a kobiet 53,9%. W Rudzie Śląskiej wg danych NSP 2011 liczba osób niepełnosprawnych prawnie wynosiła 10 257 osób.